Autori: Tamar Barlam, Denis Kasper, Judžin Braunvald, Entoni Fosi, Stiven Hauser, Den Longo, Lari Džejmson
Strana: 1088
► Ostali detalji

POČETNA NAPOMENA

Medicina je nauka koja stalno napreduje. Pošto nova istraživanja i klinička iskustva proširuju naše znanje, potrebne su promjene u liječenju i medikamentoznoj terapiji. Urednici i izdavači ovog ra-da provjerili su izvore koji se smatraju pouzdanim za pružanje potpunih informacija u skladu sa standardima koji važe u momen-tu izdavanja knjige. U svakom slučaju, s obzirom na mogućnost ljudske greške ili promjene u medicinskoj nauci, ni urednici ni izdavač, a niti bilo koja druga strana uključena u pripremu i publi-kovanje ovog rada, ne garantuju da su ovdje date informacije tač-ne ili potpune u svakom pogledu, i oni nisu odgovomi za eventu-alnu grešku ili propust ili rezultate dobijene korišćenjem takvih informacija. Podstičemo čitaoce da nam potvrde informacije koje su ovdje iznijete. Na primjer, čitaocima se naročito savjetuje da provjere liste sa informacijama o proizvodu koje se nalaze u pa-kovanju svakog lijeka koji namjeravaju da uzmu, da bi bili sigur-ni da je informacija iznesena u ovoj knjizi tačna i da nema izmje-na u prepomčenoj dozi ili kontraindikacijama. Ova prepomka je naročito važna za nove ili rijetkg korišćene lijekove.

Uvod

Harrisonova načela inteme medicine (HNIM) oduvijek su bili knjiga koja zadovoljava potrebe kliničara i studenata za detaljnim razumijevanjem bio-loškog i kliničkog aspekta bolesti, kao i kvaliteta zbrinjavanja bolesnika. Kako su zahtijevi rada u praksi sve više rasli u skladu sa ekspanzijom medicinske nauke, i kako je povećan stepen odgovomosti za bolesnika tipičan za zdrav-stvenu zaštitu sadašnjice, ljekar nije uvijek u mogućnosti da pri prijemu svakog pacijenta detaljno iščitava literaturu tragajući za informacijama o bolesti ili njenoj prezentaciji. Iz navedenih razloga, autori su kondenzovali kliničke dije-love teksta iz HNIM u ovo džepno izdanje Harrisonovog medicinskog primč-nika. Kao prethodna izdanja, i ovo sadrži ključna saznanja o dijagnostici i liječenju većine bolesti s kojima se ljekar uglavnom sreće u praksi.

Ovaj primčnik je, u stvari, smjemica i uvod u dublju analizu kliničkog problema. Prednost ovog primčnika je u tome što je u skraćenoj formi, te je vrlo praktičan za upotrebu u rješavanju kliničkog problema u slučaju nedo-statka vremena. Ovaj primčnik je i vodič za potpuni tekst u HNIM, te auto-ri prepomčuju da nakon početnog informisanja o bolesti u ovom primčniku ljekar što prije je moguće konsultuje ili HNIM ili Harrison on line, kako bi stečeno znanje bilo upotpunjeno u cjelinu.

Tekst u ovom novom izdanju je podlegao reviziju u pogledu đijagnostike i liječenja. Prvi dio koji je fokusiran na njegu hospitalizovanog bolesnika je potpuno nov, i predstavlja trend produbljenja svijesti ljekara o značaju indivi-dualizacije pristupa bolesniku. U sklopu ovog dijela knjige nalaze se i poglav-lja od praktične vrijednosti u pogledu prijema i hospitalizacije bolesnika, čestih kliničkih procedura, kao i pristupa bolesniku u jedinici intenzivne njege. Ovdje je uvršćeno i poglavlje o primjeni radioloških metoda u praksi. Dmgi dio se odnosi na ocjenu i početno zbrinjavanje čestih hitnih stanja u medicini, uklju-čujući i dio o biološkim, hemijskim i radiološkim agensima terorizma, o čemu se detaljnije govori u srodnim poglavljima XVI izdanja HPIM. Poglavlja o kardinalnim manifestacijama i zbrinjavanju čestih bolesti su u potpunosti revi-dirana u svjetlu najnovijih dostignuća u medicini.
Kako je kompjuterizacija uzela maha i u medicini, ovo posljednje izda-nje primčnika je prvo koje je dostupno u PDA formatu, u digitalnoj verziji koja sadrži sve dijagrame i tabele koje se nalaze i u štampanoj verziji. Sada su iz edicije Harrisonove inteme medicine na tržištu dostupni razni forma-ti prilagođeni svim nivoima medicinskog obrazovanja i svim stepenima zdravstvene zaštite.

Na izradi ovog primčnika pored autora učestvovao je i veliki broj sarad-nika, bez čije pornoći ovo XVI izdanje ne bi ugladalo svjetlo dana. Autori ovom prilikom zahvaljuju i saradnicima na prethodnim izdanjima primčni-ka, na temelju čijeg autorskog rada su urađena mnoga poglavlja i u ovom izdanju: Joseph B. Martin, MD, PhD; Daryl R. Gress, MD; John W. Engstrom, MD; Kenneth L. Tyler, MD; Sophia Vinogradov, MD. Zahvaljuju i Elizabeth Robbins, MD, za pomoć u izdavačkoj djelatnosti.

Autori

SADRŽAJ

Deo 1 - Nega hospitalizovanog bolesnika

Prijem i određivanje indikacije za hospitalizaciju bolesnika, 1
Određivanje nutritivnog statusa, 2
Elektroliti / acido-bazna ravnoteža, 5
Enteralna i parenteralna ishrana, 14
Transfuzija i fereza, 17
Načela intenzivne nege, 19
Respiraciona insuficijencija, 22
Bol i kupiranje bola, 23
Procedute koje se često primenjuju u internoj medicini, 28
Dijagnostički vizuelizacioni metodi u intzernoj medicini, 32
Internistička evaluacija hirurškog bolesnika, 34

Deo 2 – Urgentna stanja u medicini

Akutni respiracioni distres-sindrom odraslih (ARDS), 39
Kolaps kardiovaskularnog sistema i iznenadna srčana smrt, 41
Šok, 44
Sepsa i septički šok, 49
Akutni plućni edem, 53
Konfuzija, stupor i koma, 54
Moždani udar, 58
Subarahnoidno krvarenje, 66
Povišen intrakranijalni pritisak i trauma glave, 67
Hipoksijsko-ishemijska encefalopatija, 69
Status epileptikus, 72
Trovanje i predoziranje lekovima, 74
Dijabetesna ketoacidoza i hipersmolarna koma, 89
Hipoglikemija, 91
Hitna stanja u infektologiji, 94
Hitna stanja u onkologiji, 101
Anafilaksa, 105
Ugrizi, ubodi, trovanja ujedima morskih životinja, 106
Hipotermija i promrzline, 115
Bioterorizam, 118

Deo 3 – Glavne manifestacije i prezentacije bolesti

Bol u grudima, 133
Bol u trbuhu, 136
Glavobolja, 139
Bol u leđima i vratu, 147
Groznica, hipertermija, jeza i osip, 156
Bolni i otečeni zglobovi, 161
Sinkopa i omaglica, 164
Nesvestica i vertigo, 168
Akutni gubitak vida i diplopija, 171
Paraliza ili poremećaji pokreta, 175
Afazija i srodni poremećaji, 179
Poremećaji spavanja, 181
Dispnoja, 185
Kašalj i hemoptizija, 187
Cijanoza, 192
Edem, 194
Mučnina povraćanje i probavne smetnje, 197
Gubitak težine, 201
Disfagija, 203
Akutni abdomen, 206
Dijareja, konstipacija i malapsorpcija, 208
Krvarenje iz GIT-a, 214
Žutica i ispitivanje funkcije jetre, 218
Ascites, 224
Azotemija i poremećaji urinarnog sistema, 227
Anemija i policitemija, 232
Limfadenopatija i splenomegalija, 235

Deo 4 – Oboljenja oka, uha, nosa i grla

Česti poremećaji vida i sluha, 241
Infekcije gornjeg respiracionog trakta, 248

Deo 5 – Dermatologija

Opšti pregled kože, 255
Česte dermatoze, 259

Deo 6 – Hematologija i onkologija

Pregled krvnog razmaza i kostne srži, 265
Poremećaji eritrocita – anemije, 267
Leukocitoza i leukopenija, 272
Krvarenje i poremećaji trombocita, 275
Prevencija i rano otkrivanje raka, 280
Hemioterapija, 284
Mijeloidne leukemije, mijelodisplazija i mijeloproliferativni sindromi, 290
Maligniteti limfnih ćelija, 296
Rak kože, 307
Karcinom glave i vrata, 309
Rak pluća, 310
Karcinom dojke, 316
Tumori probavnog sistema, 320
Tumori genitourinarnog trakta, 331
Ginekološki maligniteti, 334
Hiperplastična i maligna oboljenja prostate, 338
Kancer nepoznatog porekla, 341
Paraneoplastični endokrini sindromi, 344
Neurološki paraneoplastični sindromi, 346

Deo 7 – Infektologija

Dijagnostika infektivnih bolesti, 351
Antibakterijska terapija, 360
Imunizacija i saveti za putnike, 365
Infektivni endokarditis, 372
Intraabdominalne infekcije, 380
Infektivne dijareje, 383
Polno prenosive bolesti i infekcije reproduktivnog sistema, 393
Infekcije kože, mekih tkiva, zglobova i kostiju, 408
Infekcije kod imuno-kompromitovanog domaćina, 417
HIV infekcija i sida, 424
Nozokomijalne infekcije, 442
Pneumokokne infekcije, 445
Stafilokokne infekcije, 448
Streptokokne / enterokokne infekcije, difterija i druge infekcije korin bakterijama, 455
Meningokokne i listerijske infekcije, 462
Infekcije izazvane Haemophilusom, Bordetellom, Moraxellom i HACEK grupom mikroorganizama, 466
Bolesti izazvane gram-begativnim crevnim bakterijama, pseudomonasom i legionellom, 471
Infekcije uzrokovane drugim gram-negativnim bacilima, 479
Anaerobnoe infekcije, 485
Nokardijaza io aktinomikoza, 492
Tuberkuloza i druge mikobakterijske infekcije, 495
Lajmska bolest i druge nesifilisne spirohetalne infekcije, 506
Rikecijske bolesti, 510
Mikoplazmatske infekcije, 516
Hlamidijalne infekcije 517
Infekcije herpes virusom, 520
Citomegalovirusne i Epstein-Barrove virusne infekcije, 529
Influenca (grip) i druge virusne respiracione bolesti, 533
Morbili, rubeola, mumps infekcije parvovirusima, 539
Enterovirusne infekcije, 544
Virusne infekcije koje prenose insekti i životinje, 547
Gljivične infekcije, 555
Infekcije pneumocistisom, 565
Infekcije uzrokovane protozoama, 569
Infekcije helmintima, 580

Deo 8 – Kardiovaskularne bolesti

Fizikalni pregled srca, 593
Elektrokardiografija i ehokardiografija, 596
Valvularne bolesti srca, 603
Kardiomiopatije i miokarditis, 609
Bolesti perikarda, 612
Hipertenzija, 616
Infarkt miokarda sa elevacijom ST segmenta (STEMI)
Hronična stabilna angina, nestabilna angina i infarkt miokarda bez (NON ST) ST elevacije (NSTEMI), 631
Aritmije, 638
Kongestivna srčana insuficijencija i cor pulmonale, 648
Bolesti aorte, 653
Periferne vaskularne bolesti, 655
Plućna hipertenzija, 658

Deo 9 – Respiracione bolesti

Respiraciona funkcija i dijagnostičke procedure u bolestima respiracionog sistema, 663
Astma i hipersenzitivni pneumonitis, 668
Plućne bolesti izzavane činiocima okoline, 673
Hronični bronhitis, emfizem i akutna ili hronična insuficijencija, 675
Pneumonija i plućni apsces, 679
Plućna tromboembolija, 685
Intersticijske bolesti pluća (IBP), 687
Bolesti pleure, medija stinuma i dijafragme, 691
Poremećaji ventilacije, uključujući apnoju u snu, 695

Deo 10 – Bolesti bubrega

Pristup bolesniku sa oboljenjem bubrega, 699
Akutna bubrežna insuficijencija, 702
Hronična bubrežna bolest (HBB) i uremija, 707
Dijaliza, 709
Transplantacija (presađivanje) bubrega, 711
Oboljenja glomerula, 713
Bubrežna tubularna bolest, 720
Infekcije mokraćnog sistema, 724
Vasklularne bolesti bubrega, 728
Nefrolitijaza, 731
Opstrukcija mokraćnog sistema (OMS), 734

Deo 11 – Gastrointestinalne bolesti

Peptički ulkus i srodne bolesti, 737
Inflamacione bolesti creva, 742
Bolesti kolona i anorektalne regije, 746
Holelitijaza, holecistitis i holangitis, 749
Pankreatitis, 753
Akutni hepatitis, 757
Hronični hepatitis, 762
Ciroza i alkoholna bolest jetre, 766
Portna hipertenzija, 769

Deo 12 – Alergija, klinička imunologija i reumatologija

Bolesti ranog (neposrednog) tipa preosetljivosti, 773
Bolesti primarne imunodeficijencije, 776
Sistemski lupus eritema – todes, reumatoidni artritis i druge bolesti vezivnog tkiva, 779
Vaskulitis, 785
Ankilozirajući spondilitis, 788
Psorijazni artritis, 791
Reaktivni artritis i Retterov sindrom, 792
Osteoartritis, 794
Giht, pseudogiht i srodna oboljenja, 796
Ostali artritisi, 799
Sarkoidoza, 802
Amiloidoza, 804

Deo 13- Endokrinologija i metabolizam

Poremećaji prednjeg dela hipofize i hipotalamusa, 807
Poremećaji zadnjeg dela hipofize, 813
Bolesti štitaste žlezde, 815
Bolesti nadbubrežne žlezde, 823
Gojaznost, 828
Dijabetes melitus, 830
Poremećaji muškog reproduktivnog sistema, 835
Poremećaji ženskog reproduktivnog sistema, 839
Hiperkalciemijski i hipokalciemijski poremećaji, 847
Osteoporoza i osteomalacija, 852
Poremećaji metabolizma lipida, 855
Hemohromatoza, porfirije i Wilsonova bolest, 861

Deo 14 - Neurologija

Neurološki pregled, 867
Neurovizuelizacioni metodi, 873
Epileptički napadi i epilepsija, 875
Tumori nervnog sistema, 883
Akutni meningitis i encefalitis, 886
Hronični meningitis, 896
Multipla skleroza (MS), 899
Alzheimerova bolest i druge demencije, 904
Parkinsonova bolest, 910
Ataksija, 914
ALS i druge bolesti motoneurona, 917
Trigeminalna neuralgija, Bellova paraliza i druge bolesti kranijalnih nerava, 920
Poremećaji autonomnog nervnog sistema, 925
Bolesti kičmene moždine, 932
Periferne neuropatije sa Guillain-Barreovim sindromom, 936
Miasterija gravis (MG), 942
Mišićne bolesti, 944
Sindrom hroničnog umora, 952

Deo 15 – Psihijatrijski poremećaji i psihoaktivne supstance

Psihijatrijski poremećaji, 955
Lekovi za psihijatrijske bolesti, 962
Poremećaji ishrane, 969
Alkoholizam, 972
Zloupotreba narkotika, 975

Deo 16 – Neželjena dejstva lekova

Neželjena dejstva lekova, 979

Deo 17 – Zdravlje žena

Zdravlje žena, 989

Deo 18 – Skrining i prevencija bolesti

Održavanje zdravlja i prevencija bolesti, 991

Deo 19 – Laboratorijske vrednosti

Apendiks: klinički značajne laboratorijske vrednosti, 995

Indeks, 1011