Autor: Nevena Kalezić
Strana: 970
► Ostali detalji

Knjiga Inicijalni tretman urgentnih stanja u medicini je namenjena širokom krugu zdravstvenih radnika - lekarima opšte medicine u primarnoj zdravstvenoj zaštiti, specijalistima urgentne medicine i drugih specijalnosti koji rade u službama hitne pomoći ili hitnog prijema u bolnicama opšteg tipa, kao i lekarima zaposlenim u zdravstvenim ustanovama sekundarnog i tercijarnog tipa.

Praktično, namenjen je svim specijalnostima i svim mlađim lekarima-specijalizantima na bilo kojoj specijalizaciji. Jer, urgentno stanje se može javiti u svakoj oblasti medicine. Takođe, moće se javiti u prehospitalnim uslovima, ali i kod hospitalizovanih bolesnika. U trenutku pojave akutnog popuštanja funkcije nekog organa i sledstvene vitalne ugroženosti bolesnika, često su pored bolesnika lekari opšte medicine ili neke specijalnosti koja nije u neposrednoj vezi sa aktuelnim akutnim poremećajem. Zbog toga bi svi lekari, svih specijalnosti, trebalo da budu edukovani da mogu da pepoznaju urgentno stanje i preduzmu prve korake u njegovom inicijalnom tretmanu (dijagnostika, lečenje, transport).

Sadržaj

Uvodna reč autora, 17

1. Disajni put

1.1 Anatomija disajnih puteva
Nevena Kalezić, Dušica Simić, Branislav Mojsić, Ana Mandraš, Mirko Lakićević, Slađana Vasiljević, 21

1.2 Evaluacija i procena disajnog puta
Nevena Kalezić, Mirko Lakićević, Biljana Miličić, Branislav Mojsić, Vesna Antonijević, Ksenija Stevanović, 31

1.3 Oprema za obezbeđenje disajnog puta i veštačkog disanja
Nevena Kalezič, Ivan Palibrk, Ksenija Stevanovtif%tjana Ilić Mostić, Vesna Antonijević, Anka Tošković, 49

1.4 Orotrahealna intubacija
Nevena Kalezić, Ivan Palibrk, Dušica Simić, Ivana Petrov, Aleksandar Pavlović, 69

1.5 Alternativne metode obezbeđenja disajnog puta
Nevena Kalezić, Vera Sabljak, Anka Tošković, Tjaša Ivošević, Ana Cvetković, Dusica Simić, 81

1.6 Problematičan disajni put
Nevena Kalezić, Vera Sabljak Nebojša Lađević, Ksenija Stevanović, Branislav Mojsić, Mirko Lakićevič, 99

1.7 Rešavanje problematičnog disajnog puta
Nevena Kalezić, Ksenija Stevanović, Ivana Zdravković, Anka Tošković, Suzana Krstić, Svetlana Srećković, 115

1.8 Hitna stanja vezana za opstrukciju disajnog puta
Nevena Kalezić, Tjaša Ivošević, Dušica Simić, Marina Stojanović, Irina Drača, Milovan Dimitrijević, 137

1.9 Komplikacije intubacije traheje i drugih načina obezbeđivanja disajnog puta
Nevena Kalezić, Ivan Palibrk, Ksenija Stevanović, Vesna Antonijević, Aleksandra Jukić, Branko Milaković, 155

2. Oksigenoterapija
Slađana Trpković, Dragana Unić Stojanović, Slađana Vasiljević, Ana Mandraš, Ksenija Stevanović, Nevena Kalezić, 167

3. Mehanička ventilacija pluća u inicijalnom zbrinjavanju urgentnih stanja
Dejan Marković, Zoran Slavković, Slađana Trpković, Marina Stojanović, Dragana Unić Stojanović, Nevena Kalezić, 209

4. Kardiopulmoregularnalno cerebralna reanimacija

4.1. Kardiopulmonalno cerebralna reanimacija odraslih
Aleksandar Pavlović, 225

4.2. Specifičnosti kardiopulmonalne reanimacije dece
Dušica Simić, Ana Mandraš, Nevena Kalezić, Branislav Mojsić, Marija Stević, Aleksandar Pavlović, 277

4.3. Kardiopulmonalna reanimacija u posebnim stanjima
Slađana Trpković, Aleksandar Pavlović, Tatjana Ilić Mostić, Miodrag Milenović, Ksenija Stevanović, Nevena Kalezić, 297

4.4. Prevencija srčanog zastoja skorovi ranog upozorenja
Ana Mandraš, Aleksandar Pavlović, Dragana Unić, Stojanović, Mirko Lakićević, Nevena Kalezić, 347

5. Monitoring vitalnih funkcija u urgentnom zbrinjavanju
Dragana Unić Stojanović, Nevena Kalezić, 357

6. Kanulacija perifernih i centralnih vena
Nebojša Lađević, Aleksandar Pavlović, Dejan Marković, Vesna Antonijević, Nevena Kalezić, 333

7. Infuzioni rastvori
Vera Sabljak, Branislava Stefanović, Dušica Simić, Dragan Đorđević, Ana Mandraš, Nevena Kalezić, 407

8. Transfuzija
Nevena Kalezić, Dušica Simić, Nebojša Lađević, Dejan Marković, Dragana Unić Stojanović, Ivana Zdravković, NebojšaB. Savić, 427

9.1. Hitna hipertenzivna stanja/hipertenzivna kriza
Nevena Kalezić, Marina Stojanović, Dobrila Radojević, Biljana Obrenović Kirćanski, Dejan Marković, Branislava Ivanović, 463

9.2. Akutni koronarni sindrom
Marina Stojanović, Dobrila Radojević, Nevena Kalezić, Biljana Miličić, Željko Bradić, Branislava Ivanović, 481

9.3. Inicijalna dijagnostika i terapija akutnih poremećaja srčanog ritma
Dragana Unić Stojanović, Ivan Ilić, Nevena Kalezić, Siniša Pavlović, 495

9.4. Inicijalno lečenje plućnog edema
Željko Bradić, Nevena Kalezić, Dejan Marković, Tjaša Ivošević, Branislava Ivanović, 525

9.5. Plućna embolija
Tjaša Ivošević, Nevena Kalezić, Željko Bradić, Svetlana Srećković, Branislava Ivanović, 541

9.6. Vazdušna embolija
Aleksandar Pavlović, Slađana Trpković, Nevena Kalezić, 561

10. Inicijalni tretman bolesnika sa akutnim respiratornim poremećajima

10.1. Pneumotoraks
Dobrila Radojević, Nevena Kalezić, Branislava Stefanović, Ivana Petrov, Ana Šijaćki, 579

10.2. Inicijalno lečenje akutnogpogoršanja bronhijalne astme i statusa astmatikusa
Nevena Kalezić, Ana Mandraš, Dušica Simić, Vesna Škodrić Trifunović, Aleksandra Ilić Dudvarski, 589

11. Inicijalni tretman bolesnika sa akutnim poremećajima CNS a
11.1. Diferencijalna dijagnoza koma i inicijalni tretman
Branko Milaković, Vladimir Jovanović, Tijana Nastasović, Nevena Kalezić, 607

11.2. Akutni moždani udar
Dejan Marković, Milija Mijajlović, Nevena Kalezić, Branko Milaković, Marko Ercegovac, 631

11.3. Urgentni tretman epileptičnog napada
Ivan Palibrk, Nikola Vojvodić, Nevena Kalezić, Elka Stefanova, 647

12.1. Akutni poremećaji funkcije hormona hipofize
Nevena Kalezić, Vesna Malenković, Dijana Jovartović, Branko Milaković, Miljtina Šutnurac Ihonanović, 661

12.2. Akutne komplikacije dijabetesa melitusa (hiper i hipoglikemijske krize i kome)
Nevena Kalczić, Mirjana Šumarac Dumanović, Čedomir Vučetić, Ksenija Stevanović, Vladan Zivaljević, Katarina Lalić, 675

12.3. Tireotoksična kriza i oluja
Nevetui Kalezić, Ivan Paunović, Vladan Živaljević, Vera Sabljak. Alcksandar Diklić, Milan Petakov, 697

12.4. Miksedem i miksedemska koma
Nevena Kalezić, Ivan Paunović, Vera Sabljak, Vladan Živaljević, Anka Tošković, Milan Petakov, 705

12.5. Akutna adrenalna kriza/insuficijencija
Nevena Kalezić, Vera Sabljak, Vladan Živaljević, Vesna Malenković, Aleksandar Diklić, Đuro Macut, 713

13. Šok

13.1. Hemoragijski šok
Branislava D. Stefanović, Branislav D. Stefanović, Nevena Kalez ić, 729

13.2. Opekotine i opekotinski šok
Marina Stojanović, Tatjana llić Mostić, Marija Stević, Vesna Antonijević, Nevena Kalezić, 752

13.3. Anafilaksa i anafilaktiini šok
Sladana Trpković, Nevetui Kalezić, Suzana Bojić
Ivan Palibrk, Marina Stojanović, Vesna Tomić Spirić, 767

13.4. Sepsa i septični šok
Dragan Đordcvić, Suzana Bojić, lvo Udovičić, Snježana Zeba, Nevena Kalezić, Maja Šurbatović, 799

14. Akutni abdomen
Branislav Stefanović, Slobođan Krstić, Branislava Stefanović, Nevena Kalezić.819

15. Prevencija i lečenje akutne bubrežne insuficijencije tokom inicijalnog zbrinjavanja urgentnih stanja
Dijana Jovanović, Nebojša Lađević, Nevena Kaleztć, 847

16. Primamo zbrinavanje hitnih stanja u ginekologiji i akušerstvu
Tatjana Ilić Mostić, Danka Mostić, Maja Milinić, Nevena Kalezić, 867

17. Inicijalni tretman urgentnih stanja u ortopediji
Čedomir Vučetić, Nevena Kalezić, 881

18. Hitna stanja kod bolesnika zavisnih od alkohola i/ili psihoaktivnih supstanci
Nevena Kalezić, Sandra Šipetić Grujičić, Slađana Trpković, Ivan Palibrk, Miodrag Milenović, Ivan Dimitrijević, 913

19. Edukacija zdravstvenih radnika u zbrinjavanju urgentnih stanja u medicini simulaciona medicina
Aleksandar Pavlović, Slađana Trpković, Nevena Kalezić, 939


Uvodna reč autora

Poštovane kolege,

Pred vama je tekst pod nazivom INICIJALNI TRETMAN URGENTNIH STANJA U MEDICINI, drugo, izmenjeno i dopunjeno izdanje. Namenjen je širokom krugu zdravstvenih radnika: lekarima opšte medicine u primamoj zdravstvenoj zaštiti, specijalistima uigentne medicine i drugih specijalnosti koji rade u službama hime pomoći ili himog prijema u bolnicama opšteg tipa, kao i lekarima zaposlenim u zdravstvenim ustanovama sekundamog i tercijamog tipa. Praktično, namenjen je svim specijalnostima i svim mlađim lekarima - specijalizantima na bilo kojoj specijalizaciji. Jer, urgenmo stanje se može javiti u svakoj oblasti medicine. Takođe, može se javiti u prehospitalnim uslovima, ali i kod hospitalizovanih bolesnika. U trenutku pojave akumog popuštanja funkcije nekog oigana i sledstvene vitalne ugroženosti bolesnika, često su pored bolesnika lekari opšte medicine ili neke specijalnosti koja nije u neposrednoj vezi sa akmelnim akutnim poremećajem. Zbog toga bi svi lekari, svih specijalnosti, trebalo da budu edukovani da mogu prepoznati urgentno stanje i preduzeti prve korake u njegovom inicijalnom tretmanu {dijagnostika, lečenje, transport).

Osim lekara, knjiga je namenjena i našim najbližim saradnicima, medicinskim tehničarima - važnom delu tima koji učestvuje u zbrinjavanju urgentnih stanja u medicini. To se posebno odnosi na medicinske tehničare - studente visokih strukovnih studija i studente specijalističkih strukovnih smdija.

Tekst je podeljen u dva dela. Prvi, opšti deo, koncipiran je tako da sadrži osam poglavlja, čija je tematika od ključne važnosti u tretmanu bilo kog urgentnog stanja. Obezbeđivanje disajnog puta i ventilacije pluća, primena oksigenoterapije, kardio - pulmonalna reanimacija odraslih i dece, prevencija srčanog zastoja, kanulacija vena, monitoring i izbor infuzionih rastvora za reanimaciju su područja medicine koima suvereno vladaju specijalisti anesteziologije sa reanimatologijom, ali je neophodno da i sve duge specijalnosti budu familijame sa ovom problematikom, kako bi pružili adekvatnu i blagovremenu inicijalnu terapiju.

Drugi deo knjige sadrži 23 odabrana poglavlja, koja obrađuju pojedina, najčešća urgentna stanja. Sistematizovana su tako da su obuhvaćeni svi organski sitemi (kardio - vaskulami, respiratomi, nervni, endokrini, digestivni, urogenitalni, koštano - zglobni) sa svojim najčešćim i najdramatičnijim akutnim poremećajima funkcije, nastalih zbog oboljenja ili povrede. Takođe su
obrađena i urgentna stanja koja mogu brzo progredirati do šoka i multiorganske disfunkcije (anafilaksa, opekotine, hemoragijski šok).

Budući da inicijalni tretman urgentnih stanja podrazumeva i zahteva multidisciplinarni pristup u radu, taj princip je zastupljen i u ovoj knjizi. U pisanju tekstova učestvovali su lekari 14 različitih specijalnosti i subspecijalnosti: anesteziologija sa reanimatologijom, opšta hirurgija, ortopedija, neurohirurgija, urologija, otorinolaringologija, ginekologija, kardiologija, pulmologija, endokrinologija, nefrologija, alergologija, neurologija, psihijatrija. Najveći deo tekstova napisali su nastavnici i saradnici Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, a sudelovali su i nastavnici i saradnici iz svih ostalih univerzitetskih centara u Srbiji.

Svoj doprinos dala je i nekolicina eminentnih stručnjaka koji nisu u nastavi, a takođe, i nekolicina mlađih kolega - specijalizanata. Ukupno 70 autora potrudilo se da vam približe najnovije stavove, smernice i preporuke u tretmanu urgentnih stanja u medicini.

Nadamo se da će ova knjiga pomoći da se brže postavi dijagnoza i preduzmu adekvatne mere za zbrinjavanje teških bolesnika, kako u prehospitalnoj, tako i u inicijalnoj fazi hospitalnog lečenja urgentnih stanja u medicini, i da će, na taj način, dati skroman doprinos boljem ishodu lečenja naših bolesnika.

Nevena Kalezić