Autor: Dr Eva Vaništa Lazarević
Strana: 111
► Ostali detalji

Sažetak

Urbana rekonstrukcija je novija grana arhitekture. Prvi put je Atinskom poveljom 1931. godine zaštita urbanog sklopa ili ansambla kao celine zvanično potvrđena. Do tada se zaštita sprovodila u većoj meri pojedinačno, štiteći građevinu po građevinu. Rekonstrukcija grada na urbanom nivou, dakle na nivou čitavih četvrti ili blokova, od tada se sprovodi u manjoj ili većoj meri. Gradski centar ili istorijsko jezgro kao četvrt grada sa istorijskim značenjem i arhitekturom prošlosti i njegova zaštita predstavljaju fokus zanimanja ove knjige.

Istorijskajezgragradova sujedva "preživela" šezdesete i sedamdesete godine kada je nova izgradnja nametnula svoje postulate ne vodeći računa o zatečenom graditeljskom nasleđu. Kao reakcija, ranih osamdesetih godina vraćamo se centralnim delovima - izbacuje se motomi saobraćaj, uvode se pešačke zone i štite čitave urbane četvrti i kad nemaju spomeničke vrednosti, već samo vrednost ambijentalnih celina. Devedesete godine donose napredak u tom smislu. Industrijske zone, koje u zapadnoj Evropi više ne služe svrsi, priobalja reka i skladišta postaju veoma interesantan predmet zanimanja "globalne rekonstrukcije". Prenamena fiinkcija, uvođenje stambenih i poslovnih sadržaja u nekadašnje hale, danas ruinirane i van upotrebe, kao i zaštita istorijskih ambijenata i njihovo uvođenje u savremene tokove života - sve to predstavlja veoma zanimljivu temu urbane rekonstrukcije.

Zavodi za zaštitu spomenika kulture su pokretač u prvoj fazi rekonstrukcije u procesu zaštite - fazi inventarizacije postojećeg stanja starog gradskog centra. Druga faza rekonstrukcije i zaštite odnosi se na sagledavanje osnovnih problema kroz analizu i vrednovanje, a treća na odabir smernica i predlog izbora rekonstruktivnih zahvata.

Metoda izbora rekonstruktivnih zahvata oslanja se na istraživačku metodologiju ali je i umetnički aspekt neophodan deo, odnosno nadogradnja prvoj oceni. Profesionalci koji se bave složenim problemom rekonstrukcije treba da, osim tehničkog znanja, poseduju i teško saglediv, ali veoma bitan, osećaj za meru i ukus. Umetnički aspekt svakog stručnjaka može da se neguje i dograđuje i to stalnim komparacijama sa primerima iz prakse rekonstrukcije.

Rekonstrukcija dela grada ili bloka je celishodnija ako se vrši u jednom zamahu. Akcija širokih razmera podrazumeva jaku fmansijsku podršku. "Globalno" - kao osnovna reč devedesetih i kraja milenijuma koristi se kao način praćenja situacije rekonstrukcije danas.

Ključne reči:
1. Staro gradsko jezgro
2. Metodologija
3. Izbor rekonstruktivnih
4. Revitalizacija
5. Nova izgradnja u rekonstrukcije starom tkivu
6. Umetnički aspekt zahvata

Sadržaj
Sažetak, 7
Abstract, 9
Predgovor, 11
Uvodna razmatranja, 13

1. О rekonstrukciji, 15
1.1 Osnovni elementi, 15
1.1.1. Pojam rekonstrukcije, 15
1.1.2. Terminološka razjašnjenja, 17
1.1.3. Funkcije, 18
1.1.4. Problemi, 19
1.1.5. Razlozi za rekonstrukciju, 22
1.1.6. Interesi, 23

2. Istorijski kontekst, 25
2.1. Zaštita graditeljskog nasleđa, 25
2.1.1. Stari vek, 27
2.1.2. Srednji vek, 27
2.1.3. Period renesanse i baroka, 28
2.1.4. Period klasicizma, 29
2.1.5. Period romantizma, 30
2.1.6. Period biološke zaštite, 31
2.1.7. Rekonstrukcija danas, 33
2.2. Povelje i konvencije, 33
2.3. Principi “aktivne zaštite”, 35

3. Metodologija urbane rekonstrukcije, 37
3.1. Analiza postojećeg stanja, 37
3.1.1. Vrednovanje, 37
3.1.2. Francuska metodologija, 39
3.1.3. Istraživački aparat - elementi, 41
3.2. Izbor rekonstruktivnih zahvata, 44
3.2.1. Metode, rekonstruktivni zahvati, 44
3.2.2. Smernice, 46
3.2.3. Izbor metoda rekonstrukcije pomoću parametara, 48
3.2.4. Umetnička dimenzija postupka rekonstrukcije, 50
3.3. Projekat urbane rekonstrukcije, 51
3.3.1. Sociološki aspekt urbane rekonstrukcije, 52
3.3.2. Rekonstrukcija u planovima, 53
3.3.3. Urbani dizajn, 54
3.3.4. Izvori finansiranja urbane rekonstrukcije, 56

4. Urbana rekonstrukcija sa aspekta estetskih vrednosti, 59
4.1. Arhitektura kao umetnost, 60
4.1.1. Arhitekta umetnik u procesu urbane rekonstrukcije, 64
4.2. Pojam lepog u kontekstu rekonstrukcije, 65
4.2.1. Uputstva sugerisana projektantima kroz teorije i psihološka istraživanja, 67

5. Komparacija sa primerima iz prakse rekonstrukcije, 69
5.1. Izabrani primeri urbane rekonstrukcije, 70

6. Urbana obnova - novo u starom, 83
6.1. Najaktivnija metoda rekonstrukcije - interpolacija, 84
6.2. Kako na interpolaciju gledaju drugi?, 89

Zaključak, 97
Fusnote, 99
Indeks pojmova, 103
Literatura, 105
Summary, 109